काठमाडौँ / मानवीय जीवनमा आइपर्ने जोखिम व्यवस्थापनको महत्त्वपूर्ण औजार हो बिमा । आफ्नो जीवन, सम्पत्ति वा दायित्वमा पर्न सक्ने जोखिमको भार बिमकलाई हस्तान्तरण गर्न बिमा गरिन्छ । भविष्यमा हुनसक्ने अनिश्चित जोखिम र आर्थिक नोक्सानीबाट बच्न बिमितले सर्तसहितको बिमा योजनामा सम्झौता गरेका हुन्छन् ।

जसमा निश्चित प्रिमियमसमेत तिर्नुपर्ने हुन्छ । तर कुमारी बैंक लिमिटेडले भने बैंक खाता खोलेकै आधारमा आफ्ना ग्राहकहरूलाई २६ लाख रुपैयाँसम्मको बिमा सुविधा दिइरहेको छ । अत्याधुनिक बैंकिङ सेवा सुविधाहरू प्रदान गर्दै निजी क्षेत्रको अग्रणी वाणिज्य बैंक कुमारीले विगत ६ बर्षदेखि यस्तो सेवा दिइरहेको हो । 

खातावालासहित परिवारका चारजना सदस्यहरूले २६ लाख रुपैयाँसम्मको बिमा प्राप्त गर्न सक्ने खाता योजनाको नाम हो ‘परिवार सुरक्षा बचत खाता’ । 

नेपालमै पहिलो पटक प्रस्तुत गरिएको यो खाताबाट परिवारका एक सदस्य – बुवा अथवा आमाको नाममा बचत खाता खोल्दा परिवारका चार सदस्य – आमा वा बुवा आफैँ, तथा दुई सन्तानको स्वतः बिमा हुने प्रावधान छ । खाता योजना बैंकिङ उद्योगकै उत्कृष्ट भएको बैंकको दावी छ । 

बैंकको संस्थागत तथा रिटेल बैंकिङ बिभागका प्रमुख अनिल निरौलाका अनुसार यस योजनामा सेवाग्राहीले यो खाता खोलिसकेपछि सामान्य खातामा जस्तै जति पनि कारोबार गर्न सक्छन् । जे जति निक्षेप रहन्छ यसको ब्याज अन्य खाता सरह नै पाउन सकिन्छ । 

‘कम्बो’ सुविधा भएकाले यस योजनाअन्तर्गत सेवाग्राहीले एक्सिडेन्टल डेथ, पर्मानेन्ट टोटल डिस्याब्लिटी, क्रिटिकल इलनेश, मेडिकलसहितको सुविधा पाउन सकिन्छ । खातावालाको दुर्घटना भएको खण्डमा बैंकले आफैँ बिमा दाबी तिर्दैन ।

बैंकले बिमा कम्पनीसँग सहकार्य गरेको हुन्छ । जति दाबी आए पनि बैंकले सोही अनुसार प्रिमियम खरिद गरेको हुन्छ । आफ्ना बचतकर्तालाई थप सुविधा प्रदान गर्न बैंकले बिमा कम्पनीसँग सहकार्य गरेको कारणले बैंकले जाोखिम बहन गर्नुपर्दैन । बिमा कम्पनीमा प्रिमियम तिरेर किन्न पाइने सुविधा कुमार बैंकले भने परिवार बचत खाता खोल्ने आफ्ना बचतकर्तालाई निःशुल्क रूपमा उपलब्ध गराएको हो ।  

परिवार सुरक्षा बचत खाता कसरी खोल्ने ? 

कुमारी बैंकमा परिवार सुरक्षा बचत खाता खोल्नका लागि न्यूनतम मौज्दात १० हजार रुपैयाँ राख्नुपर्नेछ । यो कुनै शुल्क वा किस्ता भने होइन । बचतकर्ताले खातामा राख्नुपर्ने न्यूनतम् मौज्दात मात्रै हो । खातावालाले उक्त रकमको ब्याज नियमित पाइरहेको हुन्छ भने खाता बन्द गर्दा सबै रकम फिर्ता पाइनेछ । 

बैंकले बिमाको जोखिम कसरी गर्छ बहन  ? 

यस योजनाअन्तर्गत बैंकमा खाता खोलेकै भरमा दम्पतिको आकस्मिक दुर्घटना बिमा, पूर्ण शारीरिक अशक्तता बिमा, परिवारको सदस्यका लागि १० घातक रोगहरूका लागि बिमा, परिवारको औषधोपचारको बिमा सुविधा उपलब्ध रहेको छ । बैंकको परिवार बचत खातामा थप लाभ (एडिसनल बेनिफिट)को रूपमा बिमाको २६ लाख रुपैयाँको प्याकेज ‘बन्डल अप’ गरिएको छ ।

सो प्याकेजअन्तर्गत खाता खोल्ने व्यक्तिको श्रीमान वा श्रीमती र  दुई जना बर्षभन्दा कम उमेरका बच्चाहरूको जोखिम बहन गरिन्छ । यस योजनामा खातावाल व्यक्ति तथा उसको श्रीमान/श्रीमतीकाको दुर्घटनामा निधन भएमा वा पूर्ण रूपमा अशक्त भएमा १०/१० लाख रुपैयाँ बराबरको जोखिम बहन हुन्छ । त्यस्तै, दुई जना बच्चाहरूको दुर्घटनामा निधन भएमा वा पूर्ण रूपमा अशक्त भएमा २/२ लाख रुपैयाँ जोखिम बहन हुन्छ । 

सरकारले प्राण घातक रोग उल्लेख गरेको रोग लागेको खण्डमा खातावालाले १ लाख रुपैयाँ प्राप्त गर्न सक्छन् । एक लाख रुपैयाँ भने मेडिकल बिमाका लागि छुट्याइएको छ । यसका लागि भने २४ घण्टा अस्पताल भर्ना भएकै हुनुपर्नेछ ।

खातावालाले बढीमा एक लाख रुपैयाँसम्मको उपचार सुविधा पाउन सक्छन् । पहिलो पटकको दाबीमा बढीमा ५० हजार रुपैयाँ मात्र दिइने निरौलाले बताए । पहिलो पटक २० हजारको दाबी आए पनि दोस्रो पटक ८० हजारको दाबी आए पनि एक लाख रुपैयाँ नै पाउन सकिने उनको भनाइ छ । 

कसरी हुन्छ दाबी भुक्तानी ? 

तोकिएको अवधिभित्र नियमित प्रिमियम तिरेर बिमा सुविधा खरिद गरेका बिमितहरूले दाबी भुक्तानीका लागि निकै झन्झट बेहोर्नु परेको गुनासो सुनिन्छ । बैंकले भने खाता खोलेकै भरमा निःशुल्क रूपमा उपलब्ध गराएको बिमा सुविधाको भुक्तानी प्रक्रियालाई सहज बनाएको छ ।

दुःखमा परेका सेवाग्राहीका लागि बैंकले दाबी भुक्तानीका लागि पर्याप्त समयसमेत उपलब्ध गराएको छ । न्यूनतम १० हजार रुपैयाँ मौज्दातमा परिवार सुरक्षा बचत खाता खोलेका बिरामी अस्पताल भर्ना भएर २४ घण्टा बसेको प्रमाण र खर्च भएको बिलसहित बैंकको कुनै पनि शाखामा गएर ३० दिनभित्र दाबी पेस गर्न सकिन्छ । दुर्घटनामा निधन भएमा वा प्राणघातक रोग लोगेमा भने ६ महिना (१८३ दिन) भित्र बैंकको कुनै पनि शाखामा गएर निवेदन दिनुपर्ने हुन्छ । 

१४ करोड बढी भुक्तानी

सेवाग्राहीहरूको आकर्षण बढेसँगै बैंकले यसलाई उत्कृष्ट र लाभदायक ‘प्रोडक्ट’ सावित भएको बताउँदै आएको छ । बैंकले निश्चित अवधिका लागि ल्याएको यो खाता योजनामा ६० हजारभन्दा बढी सेवाग्राहीहरू आबद्ध भइसकेका छन् ।

सेवागाहीको आकर्षाण बढेपछि बैंकले यो योजनालाई निरन्तरता दिइरहेको छ । बैंकले परिवार सुरक्षा बचत खाता सञ्चालन गरेदेखि आजसम्मको समयमा ८ हजारभन्दा बढी ग्राहकहरूलाई १४ करोड रुपैयाँभन्दा दाबी भुक्तानी गरिसकेको संस्थागत तथा रिटेल बैंकिङ विभागका प्रमुख निरौलाले जानकारी दिए । 

बैंकले गत आर्थिक वर्षमा मात्रै बैंकले ३५ सय जनालाई साढे तीन करोड रुपैयाँ बढी दाबी भुक्तानी गरेको थियो । बैंकले सञ्चालन गरेको यो योजना बन्द गर्नुपर्ने अवस्थामा आए सूचना निकालेर नै सेवाग्राहीहरूलाई जानकारी दिइने उनले बताए । 

केके छन् थप सुविधा ? 

बिमाको सुविधासँगै अन्य सुविधा पनि पाइने भएकोले बैंकले ल्याएको यो खाता योजना सेवाग्राहीको पहिलो रोजाइमा पर्ने गरेको छ । खाता खोलेकै भरमा इन्टरनेट बैंकिङ्ग तथा निःशुल्क, मोबाइल बैंकिङ्ग सुविधासमेत निःशुल्क रूपमा पाइनेछ ।

बैंकले परिवार सुरक्षा बचत खाता खोल्ने सेवाग्राहीलाई मोवाइल र इन्टरनेट बैंकिङ्ग सुविधा पहिलो वर्ष निःशुल्क र दोस्रो वर्षदेखि न्यूनतम शुल्कमा उपलब्ध गराउने भएको छ । साथै भिजा डेबिट कार्ड, पहिलो वर्ष निःशुल्क र दोस्रो वर्षदेखि न्यूनतम शुल्कमा उपलब्ध हुने बैंकले जनाएको छ । यो कार्डले अन्य बैंक तथा वित्तीय संस्थाको एटीएम टर्मिनलबाट पैसा झिक्दा थप शुल्क तिर्नुपर्दैन ।

बैंकले परिवार सुरक्षा बचत खाताको अलवा पनि अरु डिजिटल कारोबार गर्न चाहनेलाई शून्य बचतमा खाता खोलेर कारोबार गर्ने सुविधा पनि दिएको छ । 
कुमारी बैंक देशको १५ औँ वाणिज्य बैंकको रूपमा वि.सं. २०५७ चैत्र २१ गतेबाट सेवा सुरु गरेको निजी क्षेत्रको वाणिज्य बैंक हो ।

हाल कुमारी बैंकले ३०२ शाखा सञ्जाल, ३१५ एटीएम, ५० एक्सटेन्सन काउन्टर तथा ५७ शाखारहित बैंकिङ इकाईहरूमार्फत ग्राहकलाई बैंकिङ सेवा प्रदान गर्दै आइरहेको छ ।

देशमा आधुनिक एवं प्रतिस्पर्धी बैकिङ्ग सेवा सुविधाहरू प्रदान गर्दै आइरहेको यो बैंकको चुक्ता पुँजी २६ अर्ब २३  करोड रुपैयाँ रहेको छ । बैंकले इन्टरनेट बैकिङ्ग तथा मोबाइल बैकिङ्ग जस्ता अत्याधुनिक बैकिङ्ग सेवा प्रदान गर्नुमा यस बैंक अग्रणी स्थानमा रहेको छ । कोर बैकिङ्ग सफ्ट्वेयर, फिनाकल (भर्जन–१०) को कार्यान्वयन पश्चात बैंकले नेपाल अधिराज्यभर अत्याधुनिक तथा सशक्त बंैकिङ्ग सेवा प्रदान गरिरहेको छ ।