भारतको गुजरातमा हृदयाघातको बढ्दो केसलाई ध्यानमा राख्दै स्वास्थ्यमन्त्री ऋषिकेश पटेलले डाक्टरहरूको विशेष टोली गठन गरेका थिए। अहमदाबादमा यु.एन. मेहता अस्पतालका निर्देशक चिराग दोशीलाई प्रमुख रहेको टोलीमा चार चिकित्सक थिए । उनलाई पछिल्ला पाँच वर्षका हृदयघातका घटनाहरूको अनुसन्धान र तथ्याङ्क विश्लेषण गर्न आदेश दिइएको थियो। चिकित्सकहरूको टोलीले अहिले हृदयाघातका बिरामी बढ्दै गएको दिएको छ ।

विगत पाँच वर्षको तुलनामा अहिलेसम्म हृदयघातका बिरामीमा कुनै चिन्ताजनक वृद्धि नदेखिएको चिराग दोशीले बताए । उनका अनुसार जनसंख्या बढेको छ, जीवनशैली परिवर्तन भएको छ, त्यसैगरी मुटुको अवस्था पनि परिवर्तन भएको विश्वव्यापी ट्रेन्ड रहेको छ । पछिल्ला १० वर्षमा यु.एन.मेहता अस्पतालले हृदयघात सम्बन्धी पाँच वटा पेपर प्रकाशित गरेको थियो।

चिरागले देशका जनतामा मधुमेह र उच्च रक्तचापको समस्या बढेको बताए । सहरका ठूला अस्पताललाई समेत संलग्न गराएर हृदयाघातका बिरामी बढ्नुपर्ने कारण पत्ता लगाउने प्रयास गरिएको छ ।कोभिड पहिले हृदयघातका कारण ८ देखि ११ प्रतिशत मानिसको मृत्यु हुने गरेको थियो, जुन अहिले १२ प्रतिशत पुगेको छ । तथ्याङ्कको हिसाबले यो ठूलो परिवर्तन होइन।

हृदयघातको कारण भ्याक्सिन होइन

एक सर्वेक्षणअनुसार ४० प्रतिशत मानिस सक्रिय छैनन् । अचानक श्रम गर्दा समस्या आउँछ । तर, हृदयघातका लागि कोभिड भ्याक्सिन कत्तिको जिम्मेवार छ भन्ने प्रश्नको जवाफ दिँदै डा दोशीले खोपबारे गलत धारणा फैलिएको बताए । भ्याक्सिनका कारण हृदयाघात नभएको उनले बताएका छन् ।

हृदयघातका लक्षणहरू

चिकित्सक दोशीले हृदयघात र हृदयाघात दुई फरक कुरा भएको बताए । उनका अनुसार कोभिड भ्याक्सिनको हृदयघात वा कार्डियक अरेस्टसँग कुनै सम्बन्ध छैन। युवाको अकस्मात मृत्यु हुनुमा धेरै कारणहरू जिम्मेवार छन् । यसका कारणहरूमा हृदयाघात, महाधमनी विच्छेदन, मस्तिष्क आक्रमण, श्वासनलीमा समस्या आदि समावेश छन्।

हृदयघाटबाट बच्ने राम्रो जीवनशैली, खानपान, व्यायाम र चिन्तामुक्त जीवन एकमात्र विकल्प हो। चक्कर आउने, सास फेर्न समस्या, छाती दुख्ने, पसिना आउने, बान्ता हुने, शरीरको देब्रे भाग दुख्ने जस्ता अवस्थालाई गम्भीरतापूर्वक लिनुपर्छ । यस्तो अवस्थामा चिकित्सकको सल्लाह लिएर हृदयाघातको सम्भावनालाई कम गर्न सकिन्छ ।

हृदयाघातका घटनाहरू बढ्नुको कारण

वंशाणुगत कारण, बढ्दो उमेर, जीवनशैली, तनाव, खानपान, मधुमेह, कोलेस्ट्रोलको मात्रा, धुम्रपान, सुर्तीजन्य पदार्थको सेवन, मोटोपना, जङ्कफुडको सेवन जस्ता कारणहरू हृदयघातका लागि जिम्मेवार हुन्छन् । 

अचानक हृदयघात र हृदयघातका ४ प्रतिशत विरामी देखिएको उनले बताए । कोरोनापछि हृदयाघातका बिरामी बढेका छन्, भन्नु भ्रामक रहेको विशेषज्ञ बताउँछन्। 

विज्ञले भनेका छन्, “खोपले समस्या निम्त्याएको दाबीमा कुनै सत्यता छैन। मानिसले नडराई सात्विक खाना खानुपर्छ, लतमुक्त रहनुपर्छ, तनावमुक्त रहनुपर्छ, दैनिक आधा घण्टा हिँड्नुपर्छ र जंकफुडबाट टाढा रहनुपर्छ ।”