काठमाडौँ / चालु आर्थिक वर्षको असोज मसान्तसम्ममा विदेशी वस्तु तथा सेवाको आयात १.७ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ ।
नेपाल राष्ट्र बैंकले सार्वजनिक गरेको देशको वर्तमान आर्थिक तथा वित्तीय स्थिति अनुसार अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा चालु आर्थिक वर्षको तीन महिनामा विदेशी वस्तु तथा सेवाको आयात १.७ प्रतिशतले वृद्धि भई ४ खर्ब ७ अर्ब ७६ करोड रुपैयाँ बराबर पुगेको हो । तथ्याङ्क अनुसार दसैँ–तिहार तथा छठ जस्ता मुख्य चाडपर्वले आयात बढेको हो । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो आयातमा १६.२ प्रतिशतले कमी आएको थियो ।
पहिलो त्रैमाससम्मको वित्तीय रिपोर्ट अनुसार राष्ट्र बैंकले वस्तु आयात गरिने मुलुकका आधारमा भारत र चीनबाट भएको आयात क्रमशः २.४ प्रतिशत र ४२.४ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ । तर सोही अवधिमा यता अन्य तेस्रो मुलुकतर्फको आयात भने २२.८ प्रतिशतले घटेको राष्ट्र बैंकको तथ्याङ्कले देखाएको छ ।
वस्तुगत आधारमा तयारी पोशाक, एम.एस. तार, छड, बारतथा क्वाइल, रासायनिक मल, विद्युतीय उपकरण, लत्ताकपडा लगायतका वस्तुको आयात बढेको छ भने कच्चा सोयाविन तेल, कच्चा पाम तेल, पेट्रोलियम पदार्थ, सुन, एम.एस.विलेट लगायतका वस्तुको आयात घटेको छ ।
निर्यात २.३ प्रतिशतले घट्यो
चालु आर्थिक बर्षको तीन महिनामा निर्यात भने २.३ प्रतिशतले घटेर ४० अर्ब ८७ करोड रुपैयाँ बराबरको मात्र वस्तु तथा सेवा निर्यात भएको राष्ट्र बैंकले जनाएको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो निर्यात ३५.७ प्रतिशतले कमी आएको थियो ।
गन्तव्यका आधारमा भारततर्फ भएको निर्यात ९.४ प्रतिशतले कमी आएको छ भने चीन र अन्य मुलुकतर्फको निर्यात क्रमशः ३४५.९ प्रतिशत र ९.५ प्रतिशतले वृद्धि भएको राष्ट्र बैंकले जनाएको छ ।
वस्तुगत आधारमा जिंक शिट, पार्टिकल बोड, जुस, अलैँची, पोलिस्टर धागो लगायतका वस्तुको निर्यात बढेको छ भने पाम तेल, सोयाविन तेल, जुटका सामान, ऊनी गलैँचा, रोजिन लगायतका वस्तुको निर्यात घटेको छ ।
निर्याततर्फ भैरहवा, सुख्खा बन्दरगाह, जलेश्वर, कृष्णनगर, मेची, नेपालगञ्ज, रसुवा तथा त्रिभुवन विमानस्थल भन्सार कार्यालय बाहेकका प्रमुख नाकाबाट गरिएको निर्यात घटेको छ । आयाततर्फ भैरहवा, सुख्खा बन्दरगाह, जलेश्वर, कञ्चनपुर, नेपालगञ्ज, रसुवा तथा तातोपानी भन्सार कार्यालय बाहेकका सम्पूर्ण प्रमुख नाकाबाट भएको आयातमा कमी आएको छ ।
व्यापार घाटा २.१ प्रतिशतले वृद्धि
राष्ट्र बैंकका अनुसार आर्थिक वर्ष २०८०र८१ को तीन महिनामा कुल वस्तु व्यापार घाटा २.१ प्रतिशतले वृद्धि भई ३ खर्ब ६६ अर्ब ८८ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो घाटा १३.१ प्रतिशतले घटेको थियो ।
समीक्षा अवधिमा निर्यात–आयात अनुपात १०.० प्रतिशत रहेको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो अनुपात १०.४ प्रतिशत रहेको थियो । समीक्षा अवधिमा भारतबाट परिवत्र्य विदेशी मुद्रा भुक्तानी गरी ४५ अर्ब ५८ करोड रुपैयाँ बराबरको वस्तु आयात भएको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो आयात ३४ अर्ब ५९ करोड रुपैयाँ बराबरको भएको थियो ।